วาฬหลังค่อมตัวหนึ่งสร้างสถิติการอพยพครั้งยิ่งใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยบันทึกได้ ซึ่งอาจได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ตามคำกล่าวของนักวิทยาศาสตร์
วาฬตัวนี้ถูกพบครั้งแรกในมหาสมุทรแปซิฟิกใกล้ชายฝั่งโคลอมเบียในปี 2017 และปรากฏตัวอีกครั้งในปี 2022 ใกล้ชายฝั่งแซนซิบาร์ในมหาสมุทรอินเดีย ซึ่งระยะทางระหว่างสองจุดนี้มีความยาวอย่างน้อย 13,000 กิโลเมตร
นักวิจัยคาดว่าการเดินทางครั้งนี้อาจเกิดจากความเปลี่ยนแปลงของระบบนิเวศที่ส่งผลให้แหล่งอาหารของวาฬลดลง หรืออาจเป็นการค้นหาพื้นที่ผสมพันธุ์ใหม่
Ekaterina Kalashnikova จากโครงการศึกษาวาฬในแทนซาเนียกล่าวว่า การเดินทางของวาฬตัวนี้เป็นสิ่งที่ “น่าประทับใจและไม่ธรรมดา แม้กระทั่งสำหรับวาฬหลังค่อมที่ขึ้นชื่อว่าเป็นสัตว์ที่มีการอพยพทางไกลอยู่แล้ว”
เธอยังกล่าวเพิ่มเติมว่าการเดินทางครั้งนี้น่าจะเป็นระยะทางที่ไกลที่สุดเท่าที่เคยมีการบันทึกไว้สำหรับวาฬหลังค่อม
วาฬหลังค่อมอาศัยอยู่ในมหาสมุทรทุกแห่งทั่วโลก โดยปกติจะเดินทางไกลจากแหล่งผสมพันธุ์ในเขตร้อนสู่แหล่งหาอาหารในเขตหนาว แต่วาฬตัวนี้มีเส้นทางที่น่าทึ่งยิ่งกว่า เพราะเกี่ยวข้องกับพื้นที่ผสมพันธุ์สองแห่งที่ห่างไกลกันมาก
นักวิจัยเชื่อว่าการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอาจเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้แหล่งอาหารของวาฬลดลง จนต้องเดินทางไกลขึ้นเพื่อหาอาหาร หรือไม่ก็อาจเป็นผลจากความพยายามในการฟื้นฟูประชากรวาฬที่ได้รับการอนุรักษ์
งานวิจัยนี้อ้างอิงจากฐานข้อมูลภาพถ่ายวาฬหลายแสนภาพที่ถูกส่งเข้ามาโดยนักวิจัย นักดูวาฬ และประชาชนทั่วไปผ่านเว็บไซต์วิทยาศาสตร์พลเมือง happywhale.com โดยใช้ปัญญาประดิษฐ์วิเคราะห์รูปร่างและลวดลายของหางวาฬ เพื่อทำแผนที่การเดินทางของพวกมันทั่วโลก
Whale makes epic migration, astonishing scientists
A humpback whale has made one of the longest and most unusual migrations ever recorded, possibly driven by climate change, scientists say.
It was seen in the Pacific Ocean off Colombia in 2017, then popped up several years later near Zanzibar in the Indian Ocean – a distance of at least 13,000 km.
The experts think this epic journey might be down to climate change depleting food stocks or perhaps an odyssey to find a mate.
Ekaterina Kalashnikova of the Tanzania Cetaceans Program said the feat was “truly impressive and unusual even for this highly migratory species”.
The photograph below shows the same whale photographed in 2022, off the Zanzibar coast.
Dr Kalashnikova said it was very likely the longest distance a humpback whale had ever been recorded travelling.
Humpback whales live in all oceans around the world. They travel long distances every year and have one of the longest migrations of any mammal, swimming from tropical breeding grounds to feeding grounds in cooler waters.
But this male’s journey was even more spectacular, involving two distant breeding grounds.
One theory is that climate change is altering the abundance of the tiny shrimplike krill humpback whales feed on, forcing them to travel further in search of food.
Alternatively, whales may be exploring new breeding grounds as populations rebound through global conservation efforts.
“While actual reasons are unknown, amongst the drivers there might be global changes in the climate, extreme environmental events (that are more frequent nowadays), and evolutionary mechanisms of the species,” said Dr Kalashnikova.
The wandering male was among a group of humpbacks photographed from a research vessel on the Pacific coast of Colombia in 2013.
He was then identified in a similar area in 2017 – and off Zanzibar in 2022.
The sightings are separated by a 13,046 km great-circle distance – the minimum distance for the route the whale might have taken, the scientists say, though it is likely to be much greater.
Since the earth is a sphere, the shortest path between two points is expressed by the great circle distance, which corresponds to an arc linking two points on a sphere.
The paperʻs findings are based on hundreds of thousands of photos of whales submitted by researchers, whale watchers and members of the public to the citizen science website, happywhale.com.
The database uses artificial intelligence to match the individual shapes and patterns of humpback whale tails, or flukes, thereby mapping their movements around the globe.
The research is published in the journal, Royal Society Open Science.
By Helen Briggs, BBC News